1 lipca 2016 r. wejdzie w życie nowelizacja Ordynacji podatkowej zobowiązująca podatników do przesyłania całości lub części ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych na żądanie organu podatkowego za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w ujednoliconej formie elektronicznej w postaci Jednolitego Pliku Kontrolnego (dalej także: JPK)
Jednolity Plik Kontrolny (ang. Standard Audit File-Tax ? SAF-T) jest zbiorem danych, tworzonym z systemów informatycznych podmiotu gospodarczego poprzez bezpośredni eksport danych, zawierającym informacje o operacjach gospodarczych za dany okres, posiadającym układ i format (schemat XML) umożliwiający jego łatwe prowadzenie.
Według Ministerstwa Finansów celem JPK jest umożliwienie podatnikom przekazywania informacji organom podatkowym w formie elektronicznej pozwalającej na skrócenie czasu wykonywanych czynności, zmniejszając ich uciążliwość, a w efekcie ograniczenia ich kosztów. W niebudzących wątpliwości przypadkach ta forma udostępniania informacji pozwoli odstąpić od kontroli. JPK obejmuje nie tylko rozliczenie podatku od towarów i usług, ale również inne podatki oraz szeroko rozumianą weryfikację ksiąg rachunkowych i ewidencji podatkowych.
Generowanie danych w postaci JPK nie wymaga zmian w zasadach prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Na wdrożenie odpowiednich rozwiązań informatycznych duże przedsiębiorstwa mają czas do 1 lipca 2016 r. Od tego dnia stosowanie nowej metody kontroli będzie dla tej grupy przedsiębiorców obligatoryjne. Wymagane będzie przy tym zastosowanie standardu xml (Excel).
Mali oraz średni przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej mogą fakultatywnie przekazywać dane w postaci JPK w przypadku żądania organu podatkowego w okresie od 1.07.2016 r. do 30.06.2018 r. Dopiero od 1.07.2018 przekazywanie danych w postaci JPK w razie kontroli organu podatkowego będzie dla wszystkich grup przedsiębiorców obligatoryjne.
Nowelizacja nakłada na dużych przedsiębiorców – podatników podatku od towarów i usług (za wyjątkiem podatników zwolnionych z VAT) obowiązek prowadzenia w formie elektronicznej, przy użyciu programów komputerowych, ewidencji zawierającej dane niezbędne do prawidłowego sporządzania deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Podatnicy będą mieli również obowiązek przesyłania danych z ewidencji VAT w strukturze JPK bez wezwania organu podatkowego. Dane trzeba będzie przesyłać za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
Natomiast już od 1 stycznia 2017 dane z ewidencji VAT w strukturze JPK przesyłać będą musieli mali i średni przedsiębiorcy. Mikroprzedsiębiorcy objęci zostaną tym obowiązkiem od początku 2018 r.
Przedsiębiorca, który bezzasadnie odmówi okazania lub nie przedstawi w wyznaczonym terminie ksiąg podatkowych lub dowodów księgowych będących podstawą zapisów w tych księgach w formacie JPK będzie mógł zostać ukarany karą porządkową w wysokości PLN 2.800,00. Za udaremnianie lub utrudnianie wykonania czynności przedstawicielom organów podatkowych, a w szczególności za nieokazanie ksiąg podatkowych lub dowodów księgowych będących podstawą zapisów w tych księgach w formacie JPK przepisy kodeksu karnego skarbowego przewidują karę grzywny od 617,00 zł do maksymalnej wysokości 17.769,60 zł.
Jednolity Plik Kontrolny dotyczy również podmiotów niemających w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, a zarejestrowanych w Polsce jako podatnicy VAT.
Wskazujemy, iż do tej pory Minister Finansów nie wydał rozporządzenia w sprawie sposobu przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg oraz wymagań technicznych dla informatycznych nośników danych, na których księgi mogą być zapisane i przekazywane. Ostatni projekt tegoż rozporządzenia pochodzi z 17 marca 2016 r.