Aktualnie, przedsiębiorcy mają możliwość dokonywania płatności w formie gotówkowej pomiędzy kontrahentami do wysokości EURO 15.000,00. Od 01 stycznia 2017 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy, zgodnie z którymi limit transakcji gotówkowych ustalono na poziomie PLN 15.000,00. W przypadku kwoty wyższej przedsiębiorcy zobowiązani są do jej zapłaty za pośrednictwem rachunku bankowego. (art. 22 ust. 1 pkt. 2 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r.)  

Należy zauważyć, że w rozumieniu Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej określony limit nie dotyczy pojedynczej płatności, ale całej transakcji niezależnie od wynikającej z niej liczby płatności. Transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Niezastosowanie się do tych regulacji będzie skutkowało brakiem możliwości zaliczenia wydatku opłaconego gotówką do kosztów uzyskania przychodów w części przekraczającej ustalony limit.  Zatem jeżeli suma wydatków związanych z rozliczeniem transakcji przekroczy kwotę PLN 15.000,00, a zostały one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przedsiębiorca będzie zobowiązany zmniejszyć koszty uzyskania przychodów lub – w przypadku braku tej możliwości – zwiększyć przychody w miesiącu dokonania płatności.

Zmiana przepisów ma na celu zwiększenie liczby transakcji między przedsiębiorcami dokonywanych w formie bezgotówkowej co powinno przyczynić się do zwiększenia przejrzystości obrotu w działalności gospodarczej, zmniejszenia liczby oszustw podatkowych i w konsekwencji ograniczenia szarej strefy w gospodarce. Efektem oczekiwanym przez ustawodawcę jest wzrost opodatkowania dochodów, a tym samym zwiększenie wpływów do budżetu.

Zastosowanie limitów w zakresie obrotu gotówkowego bazuje na doświadczeniu innych krajów UE, w których pozytywnie oceniono wprowadzone ograniczenia (np. Hiszpania, Portugalia, Dania). Szacuje się, że w wyniku zmniejszenia szarej strefy wpływy do budżetu mogą wzrosnąć nawet o 2 mld zł.

Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2017 r. z zastrzeżeniem, że nie objęłyby płatności, wynikających z transakcji zawartych przed wejściem w życie ustawy.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
• Ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej