Między Polską a Niemcami 27 listopada 2020 r. zostało zawarte porozumienie w sprawie zasad opodatkowania dochodów pracowników transgranicznych wykonujących pracę zdalną w czasie pandemii COVID-19[1].
Porozumienie
Porozumienie jest wynikiem poczynionych starań obu państw mających na celu zapobiegnięcie obciążeniom podatkowym wywołanym potrzebą wykonywania pracy zdalnej przez pracowników transgranicznych w kraju ich rezydencji w związku z wystąpieniem pandemii COVID-19. Stanowi ono uzupełnienie obowiązującej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania podpisanej w Berlinie 14 maja 2003 r. przez oba te państwa[2].
Zasady zawarte w porozumieniu odnoszą się do pracowników transgranicznych wykonujących pracę zdalną dla niemieckiego pracodawcy z terenu Polski oraz odwrotnie dla polskiego pracodawcy z terenu Niemiec.
Utworzono tutaj na potrzeby rozliczeń podatkowych fikcję w postaci, że dni pracy, za które otrzymuje się wynagrodzenie, i podczas których pracownik transgraniczny wykonywał pracę w domu (dni pracy zdalnej) wyłącznie ze względu na środki podjęte przez rząd niemiecki lub polski lub ich oddziały lokalne w celu zwalczania pandemii COVID-19, mogą być uznane za dni pracy spędzone w umawiającym się państwie, w którym pracownik transgraniczny wykonywałby pracę bez środków podjętych w celu zwalczania pandemii COVID-19.
Fikcji tej nie stosuje się do dni pracy zdalnej, które zostałyby spędzone albo jako dni pracy zdalnej w kraju rezydencji, albo w państwie trzecim, niezależnie od podjęcia tych środków. W szczególności nie ma ona zastosowania do pracowników transgranicznych, którzy wykonują pracę zdalną z domu w kraju ich rezydencji w ramach zawartej umowy z polskim lub niemieckim pracodawcą.
Kogo zatem dotyczą postanowienia przewidziane w porozumieniu?
Wyłącznie tych pracowników transgranicznych wykonujących pracę nakładczą na rzecz pracodawcy z drugiego państwa, którzy jedynie w związku z wystąpieniem COVID–19 zostali skierowani przez pracodawcę do pracy zdalnej, którą ze względu na panujące warunki (np. zamknięcie granic) wykonują z domu w kraju ich rezydencji. Fikcję tę stosuje się również odpowiednio do dochodów osiągniętych ze służby państwowej.
Fikcja ta ma zastosowanie tylko i wyłącznie w takim zakresie, w jakim odpowiednie wynagrodzenia za dni pracy w domu byłyby faktycznie opodatkowane przez umawiające się państwa, w których pracownik transgraniczny wykonywałby pracę bez środków podjętych w celu zwalczania pandemii COVID-19. Oznacza to, że te składniki dochodu byłyby faktycznie opodatkowane w państwie, w którym wykonywałby pracę, gdyby nie podjęto środków mających na celu zwalczanie pandemii COVID-19. Te pozycje dochodów uznaje się za faktycznie opodatkowane, jeżeli są uwzględnione w podstawie wymiaru opodatkowania stosowanej do obliczenia podatku.
Pracownicy transgraniczni korzystający z tej fikcji, są zobowiązani do spójnego stosowania tej fikcji w obu umawiających się państwach oraz do prowadzenia odpowiedniej dokumentacji (tj. pisemnego potwierdzenia od pracodawcy, która część dni pracy zdalnej spowodowana była wyłącznie przez podjęcie środków związanych z pandemią COVID-19).
Porozumienie zostało zawarte z datą wsteczną i obejmuje okres od 11 marca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. i ma być automatycznie przedłużane o kolejne miesiące.
Autor: Marianna
Kroll, Aplikantka radcowska
[1] https://www.podatki.gov.pl/media/6433/agreement-ca-niemcy.pdf
[2] https://www.podatki.gov.pl/media/1836/niemcy-konwencja-tekst-polski-niemiecki.pdf